کولینگ تاور یکی از رایج ترین دستگاه های برودتی آب بوده که در ردیف دستگاه هایی همچون چیلر قرار می گیرد. برج خنک کننده یا در اصطلاح کولینگ تاور دارای بخش های مختلفی می باشد که وابسته به نوع مدل آن ممکن است مدل هر یک از قطعات نیز متفاوت باشد. قطعات برج خنک کننده اکثراً در دو بخش اصلی سیستم توزیع آب و قسمت هوادهی قرار می گیرند و وظیفه اصلی آنها ایجاد تماس هرچه بیشتر بین آب و هوا می باشد. رایج ترین اجزا و قطعات برج خنک کننده عبارتند از نازل ، آب پخش کن ، قطره گیر ، پکینگ و فن یا پروانه که در تمامی انواع برج خنک کننده نیز کاربرد دارند. اجزای کولینگ تاور در هر دوره سرویس نیاز به شستشو و تعویض دارند. عدم سرویس دوره ای قطعات برج خنک کننده سبب آسیب رسانی به بخشهای دیگر و کاهش راندمان خنک کاری دستگاه خواهد شد.
مجموعه اجزایبرج خنک کننده
فن یا پروانه: مهمترین بخش سیستم هوارسانی و سیرکولاتور جریان هوا در داخل کولینگ تاور
سیستم انتقال قدرت: انتقال دهنده قدرت از موتور به پروانه که در دو دسته گیبرکس و تسمه پولی تقسیم می شود.
قطره گیر یا المیناتور: جلوگیری کننده از پرتاب قطره های ریز آب از بالای کولینگ تاور به بیرون
سیستم توزیع آب: بخش پاشش و تقسیم جریان آب داغ که شامل نازل ، آب پخش کن و لوله های انشعابی می باشد.
پکینگ ها و پوشالهای داخلی: سطوح خنک کنندگی که آب را در تماس با هوا قرار می دهد و سبب خنک شدن آب می شود.
ساپورتهای نگهدارنده اجزای داخلی: نگهدارنده قطعات داخلی همانند قطره گیر ، پکینگ و سیستم هوادهی بر روی فریم بدنه
پنل ها و دیوارهای بدنه: اجزای دیواره مانند که در اطراف برج خنک کننده قرار می گیرد و قالباً از جنس فایبرگلاس می باشد.
دریچه های هوا: لوورها یا دریچه های ورودی هوای تازه مهمترین بخش در مکش هوای خنک و خشک به داخل محسوب می شود.
بیسین یا تشتک آب سرد: جمع آوری آب سرد داخل یک مخزن مستطیل شکل در برج خنک کننده برعهده تشتک می باشد.
فن دک یا تنوره یا عرشه پروانه: محل قرارگیری پروانه و محدوده مکش هوای تازه و خروج هوای اشباع
کویل خنک کننده (کندانسور): این بخش فقط در سیستم های مداربسته کاربرد دارد و وظیفه کندانسور آب مداربسته را برعهده دارد.
موتور یا دینام مولد انرژی: تامین کننده انرژی مکانیکی و گشتاور چرخشی حرکت پروانه یا فن در سیستم هوادهی دارد.
الکتروپمپ سیرکولاتور: چرخش دهنده آب سرد خروجی از کولینگ تاور به کندانسور دستگاه های گرما زا و برگشت آن به برج می باشد.
الکتروپمپ شاور: سیستم پاشش کننده آب بر روی کویل در برجهای خنک کن هیبریدی دومداره جهت خنک کاری آب کویل است.
تابلو برق یا تابلو کنترل: مدار تامین قدرت و تامین کننده انرژی برق تجهیزات الکتریکال همانند موتور فن و پمپ ها بوده
سیستم آنتی فریز: جهت تامین گرما جهت جلوگیری از یخ زدن آب در زمستان می باشد.
نازل برج خنک کننده
نازل یا افشانه اسپری کننده آب مرکز توزیع و تقسیم آب در انواع برج خنک کننده مکعبی و مخروطی به حساب می آید. در سیستم های کولینگ تاور مدور به نازل ، اسپرینکلر (آب پخش کن) نیز گفته می شود. نازلها قالباً در کولینگ تاور های مکعبی از متریال پلیمری همانند PVC یا PP یا PE تولید می گردد. آب پخش کن های برج خنک کن گرد یا استوانه ای نیز اکثراً از متریال آلومینیوم یا برنجی تولید و عرضه می شوند. افشانک برج خنک کننده وظیفه تقسیم آب را برعهده داشته و بنا بر نوع طراحی سیستم پاشش آب می توانند به شکل ثابت یا چرخشی این کار را انجام دهند. آب پخش کن چرخشی قالباً فشار بیشتری را جهت پاشش آب نیاز دارند و در کولینگ تاورهای مخروطی بیشتر به کار می روند. نازل های ثابت نیز در انواع برج خنک کننده مکعبی همانند دوش پاشش آب در قسمت بالایی پکینگ ها نصب می شوند.
از دیگر مزایای نازل های ثابت در سیستم پاشش آب کولینگ تاور مکعبی بسیار زیاد می باشد. از مهمترین و بارزترین مزیت های سیستم پاشش آب ثابت ، افت فشار کمتر و پاشش آب بهتر می باشد. نازل های چرخشی قالباً آب را به صورت ثقلی از لوله های خروجی آب پخش کن بر روی پکینگ مدیا پاشش می کنند. به دلیل پاشش ثقلی آب در سیستم توزیع آب دوار این مدل آب پخش کن راندمان پایینی دارد. امروزه سازندگان برج خنک کننده در بیشتر تولیدات برج خنک کننده از انواع نازل ثابت در دو تیپ مربع پاش و دایره پاش استفاده می کنند. افشانک های مربع پاش به دلیل ایجاد فضای خالی کمتر بر روی سطوح خنک کننده از کاربرد بیشتری نسبت به نوع دایره پاش برخوردار می باشند. در تصویر زیر سه مدل رایج نازل برج خنک کننده را مشاهده می نمایید.
تعویض قطعات کولینگ تاور
عمر مفید قطعات داخلی کولینگ تاور فایبرگلاس بین 2 تا 5 سال بوده و عمر مفید قطعات خارجی (بدنه) بین 5 تا 10 سال می باشد. البته لازم به ذکر است که مهمترین عامل تعیین کننده در عمر مفید قطعات برج خنک کننده نوع متریال و کیفیت تولیدی آن قطعه می باشد. به عنوان مثال در تولید قطعات فایبرگلاس برج خنک کن اگر از رزین با کیفیت و مرغوب استفاده نماییم کالای تولیدی عمر مفید به مراتب بیشتری خواهد داشت. استفاده از رزین های نامرغوب و مقرون به صرفه امروزه به دلیل شرایط بد اقتصادی نیز در دستور کار تولیدکنندگان قرار گرفته است. این موضوع سبب کاهش کیفیت قطعات تولیدی و خدمات پس از فروش سازندگان کولینگ تاور گردیده است. بکارگیری اجزای با کیفیت سبب افزایش میزان کیفیت قطعات تولیدی شرکت دما مهر و در نتیجه موجب افزایش عمر این اجزا می شود.